ΤΕΚΤΟΝΙΣΜΟΣ & ΓΥΝΑΙΚΑ
Σύμφωνα με ένα μύθο: «Κατά τη διάρκεια της ανοικοδόμησης του Ναού του Βασιλέως Σολομώντος, ένας από τους εργάτες έπαιρνε το μεσημεριανό του από την κόρη του, που τού το έφερνε κάθε μέρα. Αυτή καθόταν και τον παρακολουθούσε και τελικά τον ρώτησε εάν μπορούσε να δοκιμάσει να κόψει πέτρα. Αρχικά, ο πατέρας της το θεώρησε ανόητο, επειδή αυτό είναι εργασία για άντρα, αλλά, καθώς επέμεινε, δεν μπορούσε να της το αρνηθεί. Της έδειξε πώς να δίνει σχήμα στην πέτρα και σύντομα έγινε προφανές ότι ήταν ένα φυσικό ταλέντο. Ενώ δεν ήταν τόσο δυνατή όσο τα νέα αγόρια, είχε ένα πιο σίγουρο άγγιγμα από αυτά.
Ο Αρχιμάστορας ο οποίος επέβλεπε το έργο δεν άργησε να αντιληφθεί πώς η κοπέλα βοηθούσε τον πατέρα της και πως βελτιωνόταν μέρα με τη μέρα. Μια μέρα πρόσταξε τον πατέρα της να την φέρει σε μια συνάντηση των εργατών στο ισόγειο του Ναού του Σολομώντα. Αυτή φοβήθηκε ότι θα την τιμωρούσε, αλλά προς έκπληξη όλων, ο Ο Αρχιμάστορας επέμεινε ότι θα έπρεπε να γίνει δεκτή ως μαθητευόμενη. Κανείς δεν τόλμησε να αμφισβητήσει την θέλησή του και έγινε όπως εκείνος πρόσταξε. Μετά την συνάντηση, ένας Πρωτομάστορας εξέφρασε την αντίρρηση του στον Αρχιμάστορα και του είπε "Πώς μπόρεσες να το κάνεις αυτό; Από αμνημονεύτων χρόνων μόνο οι άνδρες μπορούν να μυηθούν ως Τέκτονες. Αυτό είναι ενάντια σε όλα τα αρχαία ορόσημά μας". Ο Αρχιμάστορας χαμογέλασε και είπε, "Δεν ήταν δική μου ιδέα. Ο Θεός την έφτιαξε Κτίστη. Εγώ απλά συμφώνησα να την βοηθήσω να βελτιωθεί στην Τέχνη".»
Με την εξέλιξη του Οικοδομικού Τεκτονισμού σε Θεωρητικό και θεσμοθετημένο, κατά τον 18ο αι., είναι χαρακτηριστική η ιδιαίτερη περίπτωση της Λαίδης Elizabeth Aldworth , γνωστής στην εποχή της ως "The Lady Freemason" , η οποία είναι και ηπρώτη καταγεγραμμένη μύηση γυναίκας στον Τεκτονισμό (Lodge No. 44,Doneraile Court). Η εξάπλωση του Τεκτονισμού στην Ηπειρωτικά Ευρώπη και η στενή σχέση που ανέπτυξε με τον Ευρωπαϊκό Διαφωτισμό, σε συνδυασμό με τις κοινωνικές εξελίξεις και την χειραφέτηση της γυναίκας, σταδιακά άνοιξαν τις πόρτες του Τεκτονισμού για την Γυναίκα, αρχικά με τον "Τύπο της Υιοθεσίας" (Στοές αποκλειστικά για γυναίκες συγγενείς Τεκτόνων που λειτουργούσαν παράλληλα με μια ανδρική Στοά και αν και όχι με κανονικό Τεκτονικό Τυπικό, πραγματοποιούσαν κοινές εργασίες), και στη συνέχεια πλήρως με την κανονική εισδοχή γυναικών σε Τεκτονικές Στοές με κατάληξη την θεσμοθέτηση Μικτών Τεκτονικών Στοών στα 1893 (Maria Deraismes, ίδρυση στις 14 Μαρτίου 1893, της Στοάς Le Droit Humain στο Παρίσι) για να εξαπλωθούν διεθνώς, καθώς η ανθρώπινη κοινωνία, μπαίνοντας στο κατώφλι του 20ου αι, ασπάστηκε το πνεύμα προόδου και ισότητας που ενέπνεαν στο σύγχρονο κόσμο.
Δεν είναι άξιο απορίας ότι, οι Οικοδομικές Συντεχνίες αν και ανδροκρατούμενες, στους κανόνες τους συχνά θέσπιζαν το δικαίωμα μέλους με ίσα δικαιώματα και προνόμια για της χήρες των ανδρών μελών της συντεχνίας, ούτε όμως και οι καταγραφές κατά τον Μεσαίωνα για γυναίκες τεχνίτες που ήταν μέλη συντεχνιών (π.χ. Certificate of the Guild of Masons, Lincoln-1389μ.Χ., Ημερολόγιο του Close Rolls, 1256μ.χ. ).
Τόσο σαν μητέρα, αλλά και σαν απλό μέλος με ενεργό ρόλο στην παραγωγή και λειτουργία των αγροτικών και μετέπειτα βιομηχανικών κοινωνιών όσο και σαν Βασίλισσα, Ιέρεια, πολεμιστής, Φιλόσοφος, Επιστήμονας, Καλλιτέχνης, η γυναίκα , βρίσκεται παρούσα στην ιστορία του Ανθρώπινου πολιτισμού, κατέχοντας συχνά ιδιαίτερο ή και προεξέχοντα ρόλο.
Στην παραδοσιακή του μορφή ο Τεκτονισμός απέκλειε, ακλουθώντας τους κοινωνικούς κανόνες ανά την ιστορία, τις γυναίκες από τις τάξεις και τα προνόμια του παρά το ότι η γυναίκα, από τις απαρχές του Ανθρώπινου πολιτισμού, κατέχει κοινωνικά και πνευματικά ισότιμη θέση με τον άνδρα.
Ο Τεκτονισμός είναι θεματοφύλακας των δικαιωμάτων και της ελευθερίας όλων των ανθρώπων. Οι διδασκαλίες του υιοθετούν την φιλοσοφία της ενότητας και ως θεμέλιο την ισότητα όλων των ανθρώπων μέσα στο σύνολο της Δημιουργίας και της Φύσης.